Smukulja je srednje velika zmija. Jedinke ove vrste najčešće su narančaste, crvenkaste, sivkaste ili smeđe boje. Uzorak u oba spola sastoji se od tamnih točkica na leđima, koje mogu biti crne ili crvenkaste. Katkad uz njih postoje i dvije ili četiri blage uzdužne pruge duž leđne strane. Na glavi uglavnom ima karakterističnu mrlju u obliku rogovlja srndaća ili nepravilne mrlje, a od nosnice, preko oka i prema vratu, proteže se tamna pruga. U Hrvatskoj nema sličnih vrsta, ali ju ljudi često zamjenjuju s
riđovkom zbog izgleda glave i boje tijela. Međutim, smukulja je tanja i elegantnija zmija s duljim repom, ima okruglu zjenicu i za razliku od
riđovke, nema izraženu cik-cak prugu. Nastanjuje osunčana i otvorena staništa. U Hrvatskoj je prisutna u cijelome kontinentalnom dijelu, od nizina do planina, te na nekim otocima, primjerice Krku, Cresu, Mljetu i Braču te na svim nadmorskim visinima.